امروزه درمان با سلول های بنیادی به دلیل پتانسیل بالا در درمان بیماری ها بسیار برجسته شده است، مخصوصا بیماری هایی که بر بینایی تاثیرگذار هستند. اما نکته مهمی که نباید فراموش کرد این است که درمانگران هنوز مجوز استفاده از این روش به عنوان روشی ایمن و موثر را نداده اند.
درمان با سلول ها بنیادی نوید بخش درمان برای افرادی است که از برخی از بیماری ها من جمله فرم هایی از دژنراتیو ماکولا (AMD) که مرتبط با افزایش سن است، رتینیت های رنگدانه (RP) و بیماری Stargardt می باشند.
برخی از کلینیک های چشم پزشکی در ایالات متحده امریکا درمان به این روش را اراءه می کنند اما اداره بهداشت دارو و غذا آمریکا مجوزی برای این درمان نداده است . ممکن است دارو و خدمات اینگونه از کلینیک ها بیماری زا و بسیار خطرناک باشد .همچنین ممکن است ریسک رشد تومور را نیز در بر داشته باشد.
درمان جدیدی برای شدیدترین شکل دژنراسیون ماکولا (AMD) پیشرفته که نوع خشک amd بر روی حیوانات تست شده بسیار نوید بخش توصیف می شود. محققان امیدوارند که درمان، که شامل استفاده از سلول های بنیادی بیمار برای جایگزینی سلول های از بین رفته شبکیه می شود ، به زودی در انسان آزمایش شود .
دو نوع AMD وجود دارد: خشک و مرطوب. حدود ۸۰٪ از افرادی که AMD دارند، فرم خشک دارند و انواع AMD خشکی وجود دارد. در حال حاضر هیچ راهی برای درمان هرگونه AMD خشک وجود ندارد.
در AMD خشک، سلول های اپیتلیوم رنگدانه شبکیه (RPE) می میرند. این سلول ها سلول های حساسیت نور را در شبکیه به نام فتوره گیرنده ها پرورش می دهند. هنگامی که سلول ها اپیتلیوم می میرند، فورترپسول ها نیز می میرندکه در نهایت این بیماری موجب نابینایی می شود.
درمان تجربی جدید برای جایگزینی سلول های در حال مرگ با سلول های ایجاد شده از سلول های خونی بیمار طراحی شده است. در آزمایشگاه، محققان سلول های بیمار را به سلول های بنیادی پلورپوفتون سلول (iPS) تبدیل می کنند. این سلول می تواند به هر نوع سلولی در بدن تبدیل شود.
دکتر پراوین یو دوگل ، متخصص چشم پزشکی از مشاوران شبکیه ای آریزونا در فینیکس، گفت: “توانایی سلول های بنیادی برای تبدیل شدن به سلول های RPE از دست رفته واقعا تکنولوژی هیجان انگیزی است.”
او گفت: “هنوز خیلی زود است و چالش های فراوانی وجود دارد.” فقط به این دلیل که در موش و خوک کار می کند، لزوما به معنای این نیست که در انسان کار می کند. اما ما برای AMD خشک درمانی نداریم، بنابراین این چیزی است که باید مراقب آن باشیم. ”
دکتر دوگل خاطر نشان کرد که نگرانی کلیدی در مورد هر گونه درمان با سلول های بنیادی این است که تغییر ساختار هسته سلول باعث ایجاد سلول های غیر قابل کنترل و سرطان می شود. محققان گفتند که سلولهای RPE را که از سلول های بنیادی استخراج شده اند، ژنتیکی کرده و جهش های ژنتیکی مرتبط با رشد تومور را پیدا نکرده اند. دکتر Dougel گفت: “گرچه در این مطالعه حیوانات مشاهده نشد، اما این احتمال همیشه امکان پذیر است و این باید برطرف شود”.
کاپیل بارتتی، پژوهشگر ارشد موسسه ملی چشم، در یک نشریه خبری گفت:
اگر کارآزمایی بالینی این درمان همین طور به جلو حرکت کند، در نوع خود اولین آزمایش برای درمان توسط سلول های بنیادی مبتنی بر سلول های بنیادی پلورپوفتون القا شده است. » .
منبع : این مقاله و این مقاله از سایت آکادمی چشم پزشکی آمریکا